System kontroli opon (TPMS)

System kontroli opon, w skrócie TPMS (z ang. Tire Pressure Monitoring) lub RKA/RKD (z niem. Reifenkontrollanzeige / Reifendruckkontrolle).

Wprowadzenie do tematu

W niniejszym rozdziale można znaleźć informacje dotyczące następujących tematów:

Lampka kontrolna systemu kontroli opon
Wskaźnik systemu kontroli kół

Informacje uzupełniające i ostrzeżenia

Technika systemu kontroli opon nie pozwala przekroczyć granic uwarunkowanych systemowo. Nieumiejętne obchodzenie się z kołami i oponami może prowadzić do nagłego ubytku ciśnienia w oponie, do oderwania się bieżnika, a nawet do pęknięcia opony.

Regularnie sprawdzać ciśnienie powietrza w oponach i zawsze utrzymywać podane wartości ciśnienia. Zbyt niskie ciśnienie powietrza może spowodować tak silne rozgrzanie się opon, że dojdzie do oderwania się boków opony i do jej pęknięcia.
Zawsze utrzymywać prawidłowe ciśnienie powietrza w zimnej oponie, zgodnie z danymi na naklejce ⇒ Koła i opony.
Regularnie sprawdzać ciśnienie powietrza w zimnych oponach. W razie konieczności ustawić ciśnienie powietrza w zimnej oponie dla opon zamontowanych w samochodzie.
Sprawdzać regularnie opony pod kątem oznak zużycia lub uszkodzenia.
Nie wolno przekraczać dopuszczalnej maksymalnej prędkości i nośności d;a zamontowanych opon.

Zbyt niskie ciśnienie w oponie powoduje wzrost zużycia paliwa i szybsze zużywanie się opony.

Kiedy nowe opony są po raz pierwszy używane przy wysokich prędkościach, mogą się nieznacznie rozciągnąć i spowodować przez to ostrzeżenie o ubytku ciśnienia.

Zużyte opony wymienić tylko na nowe, dopuszczone przez firmę Volkswagen dla danego typu samochodu.

Nie polegać tylko na wskazaniach systemu kontroli opon. Sprawdzać regularnie opony, aby upewnić się, że ciśnienie powietrza w oponach jest prawidłowe i opony nie wykazują śladów uszkodzeń, takich jak np. uderzenia, nacięcia, pęknięcia i wybrzuszenia. Usuwać możliwe elementy obce z profilu opony, o ile nie zostały wciśnięte do wnętrza opony.

Lampka kontrolna systemu kontroli opon

Świeci się	Możliwa przyczyna	Rozwiązanie
	Ciśnienie powietrza w oponie jednego lub kilku kół znacznie się zmniejszyło w porównaniu do wartości ciśnienia w oponach, nastawionej przez kierowcę, albo opona jest strukturalnie uszkodzona. Dodatkowo odzywa się dźwięk ostrzegawczy	Nie jechać dalej! Natychmiast zredukować prędkość! Zatrzymać samochód, kiedy tylko będzie to możliwe w bezpieczny sposób. Unikać gwałtownych manewrów skręcania i hamowania! Skontrolować wszystkie koła i ciśnienia powietrza w ich oponach. Zlecić wymianę uszkodzonych opon.
	System niesprawny. Lampka kontrolna świeci się ciągle, nie odzywa się dźwięk ostrzegawczy.	Kiedy mimo prawidłowej wartości ciśnienia w oponie, po wyłączeniu i ponownym włączeniu zapłonu, lampka kontrolna nadal miga, a przyuczenie systemu kontroli kół nie jest możliwe, należy udać się do specjalistycznego serwisu. Zlecić sprawdzenie systemu.

Świeci się

Możliwa przyczyna

Rozwiązanie

Ciśnienie powietrza w oponie jednego lub kilku kół znacznie się zmniejszyło w porównaniu do wartości ciśnienia w oponach, nastawionej przez kierowcę, albo opona jest strukturalnie uszkodzona. Dodatkowo odzywa się dźwięk ostrzegawczy

Nie jechać dalej!

Natychmiast zredukować prędkość! Zatrzymać samochód, kiedy tylko będzie to możliwe w bezpieczny sposób. Unikać gwałtownych manewrów skręcania i hamowania! Skontrolować wszystkie koła i ciśnienia powietrza w ich oponach. Zlecić wymianę uszkodzonych opon.

System niesprawny. Lampka kontrolna świeci się ciągle, nie odzywa się dźwięk ostrzegawczy.

Kiedy mimo prawidłowej wartości ciśnienia w oponie, po wyłączeniu i ponownym włączeniu zapłonu, lampka kontrolna nadal miga, a przyuczenie systemu kontroli kół nie jest możliwe, należy udać się do specjalistycznego serwisu. Zlecić sprawdzenie systemu.

Po włączeniu zapłonu zaświeca się kilka lampek ostrzegawczych i kontrolnych, dla sprawdzenia funkcji. Gasną one po kilku sekundach.

Różne wartości ciśnienia w oponach, albo zbyt niskie wartości ciśnienia w oponach mogą powodować utratę kontroli nad samochodem, wypadek, poważne obrażenia i śmierć.

Gdy lampka kontrolna zaświeci się, bezzwłocznie zatrzymać się i sprawdzić wszystkie opony.
Różne wartości ciśnienia w oponach, albo zbyt niskie wartości ciśnienia w oponach powodują szybsze zużywanie się opony, pogarszają stabilność jazdy i wydłużają drogę hamowania.
Różne wartości ciśnienia w oponach, albo zbyt niskie wartości ciśnienia w oponach mogą spowodować nagłe pęknięcie opony i w konsekwencji utratę kontroli nad samochodem.
Kierowca jest odpowiedzialny za prawidłowe ciśnienie powietrza we wszystkich oponach samochodu. Zalecane ciśnienie powietrza w oponach znajduje się na naklejce ⇒ Koła i opony.
Tylko, gdy we wszystkich zimnych oponach jest takie samo ciśnienie, system kontroli ciśnienia powietrza w oponach może spełnić swoją funkcję.
Stosowanie niewłaściwych wartości dla ciśnienia w oponach może być przczyną wypadków i uszkodzenia opon. Wszystkie opony muszą mieć zawsze prawidłowe ciśnienie powietrza, zgodnie z obciążeniem samochodu.
Przed każdą jazdą opona musi posiadać prawidłowe ciśnienie powietrza w oponie.
Podczas jazdy ze zbyt niskim ciśnieniem powietrza, opona musi pokonywać większe opory. W ten sposób opona może się tak silnie rozgrzać, że dojdzie do oderwania się boków i do pęknięcia opony.
Wysoie prędkości i przeładowanie mogą powodować tak silne rozgrzanie opony, że opona pęka, a kierowca traci kontrolę nad samochodem.
Zbyt wysokie lub niskie ciśnienie w oponie skraca żywotność opony i pogarsza własności jezdne samochodu.
Gdy opona nie jest „płaska” i nie ma konieczności natychmiastowej wymiany koła, jechać ze zmniejszoną prędkością do najbliższego specjalistycznego serwisu celem sprawdzenia i skorygowania ciśnienia powietrza w oponie.

Kiedy przy włączonym zapłonie zidentyfikowane zostanie zbyt niskie ciśnienie powietrza w oponach, odezwie się akustyczny sygnał ostrzeżenia. W razie niesprawności systemu, ostrzeżenie akustyczne nie odezwie się.

Jazda po nieutwardzonych drogach przez dłuższy czas, albo sportowy sposób jazdy mogą tymczasowo wyłączyć wskaźnik kontroli kół. Lampka kontrolna wskazuje niesprawność, gaśnie jednak, kiedy warunki drogowe, albo sposób jazdy ulegną zmianie.

Wskaźnik systemu kontroli kół

Rys. 126 W schowku po stronie pasażera: przycisk wskaźnika kontroli kół

Rys. 126 W schowku po stronie pasażera: przycisk wskaźnika kontroli kół

Najpierw należy przeczytać i zapoznać się ze wstępnymi informacjami i zasadami bezpieczeństwa .

Wskaźnik kontroli kół, za pomocą czujników ABS porównuje między innymi obroty i obwody toczenia poszczególnych kół. Zmiana obwodu toczenia jednego lub kilku kół zostanie pokazana przy użyciu wskaźnika systemu kontroli opon w zestawie wskaźników.

Zmiana obwodu toczenia opony

Obwód toczenia pony może się zmieniać, kiedy:

Wartość ciśnienia powietrza została zmieniona ręcznie.
Ciśnienie w oponie jest zbyt niskie.
Opona ma uszkodzenie strukturalne.
Samochód jest jednostronnie obciążony.
Koła na jednej osi są silnie obciążone, np. przy znacznym obciążeniu.
Zamontowane zostały łańcuchy śniegowe.
Zamontowane jest koło awaryjne.
Na każdej z osi zmienione zostało koło.

Wskaźnik systemu kontroli opon w określonych warunkach może opóźniać lub nie wskazywać w ogóle, np. przy sportowym sposobie jazdy, w warunkach zimowych lub na nieutwardzonych drogach, albo podczas jazdy z łańcuchami śniegowymi.

Kalibrowanie wskaźnika kontroli kół

Po zmianie wartości ciśnienia w oponie, albo po zmianie jednego koła lub kilku kół, należy ponownie przyuczyć wskaźnik kontroli kół. Dotyczy to również zamiany kół, np. z przodu do tyłu.

Włączyć zapłon.
Nacisnąć przycisk ⇒ rys. 126 i przytrzymać, aż odezwie się dźwięk potwierdzenia.

System kalibruje się samoczynnie w normalnym trybie jazdy, do wartości ciśnienia w oponach zamontowanych przez kierowcę. Po dłuższej jeździe z różnymi prędkościami, wczytane wartości zostaną przejęte i są nadzorowane.

Przy silnym obciążeniu kół, np. przez wysokie obciążenie, należy przed przyuczeniem podwyższyć ciśnienie do wartości zalecanej przy pełnym obciążeniu ⇒ Koła i opony.

Wskaźnik kontroli kół nie działa, kiedy układ ESC lub ABS zawiera usterkę ⇒ Hamowanie, zatrzymywanie się i parkowanie.

Po ostrzeżeniu o zbyt niskim ciśnieniu powietrza w oponach, samochód musi stanąć przez około jedną minutę i nie może się poruszać.

Alternatywnie, można wyłaczyć zapłon i włączyć go ponownie. Dopiero wtedy wskaźnik kontroli kół można na nowo przyuczyć przyciskiem ⇒ rys. 126.

Podczas jazdy z łańcuchami śniegowymi może dojść do błędnych wskazań, ponieważ łańcuchy śniegowe powiększają obwód koła.